ساخت درب چوبی

1402/01/02

درب چوبی

تهیه و نصب درب‌های ورودی و داخلی ساختمان یکی از مراحل نهایی نازک‌کاری است که تاثیر محسوسی بر زیبایی دکوراسیون داخلی دارد. تنوع گسترده طرح و رنگ، متریال گوناگون، ابعاد متفاوت و روش‌های ساخت و تولید متخلف از مواردی است که موجب تبدیل این صنعت به یک حوزه کاملاً تخصصی شده است.

چوب یکی از مصالح اصلی و پر کاربرد در صنایع تولید درب است. تخلخل، جذب آب، غیرایزوتروپ (ناهمسان‌گرد) و ناهمگن بودن از خواص این ماده است. همچنین چگالی چوب، طرح و نقش آن، قابلیت ابزارکاری، رنگ‌پذیری، سختی، استحکام و مقاومت در برابر رطوبت، حشرات و قارچ‌ها از ویژگی‌های مهم در انتخاب چوب محسوب می‌شود. چوب درختانی نظیر بلوط، توسکا، گردو، افرا، راش و کاج از انواع متداول در تولید درب‌های چوبی است که در ادامه به بررسی هریک خواهیم پرداخت.

انواع چوب‌های متداول مورد استفاده در صنایع تولید درب

چوب بلوط

چوب بلوط یکی از چوب‌های زیبا با طرح و نقش جذاب، سختی و استحکام بالا است. همچنین به دلیل وجود تانن (جوهر مازو) در بافت آن از مقاومت بالایی در برابر حمله حشرات و قارچ‌ها برخوردار است. این چوب به دلیل زیبایی طرح، رنگ مناسب و استحکام بالا بطور گسترده در تولید درب‌های چوبی و پارکت کف مورد استفاده قرار می‌گیرد، چوب بلوط در دو نوع سرخ، سفید با رنگ سفید تا خاکستری و قهوه‌ای روشن یافت می‌شود.

بلوط از خانواده راش بوده و تقریباً 500 گونه از بلوط موجود است. این گونه همیشه سبز است که در مناطق معتدل سرد تا مناطق گرمسیری در قاره آمریکا، آسیا، اروپا و شمال آفریقا می‌روید. آمریکای شمالی بیشترین تعداد گونه‌های بلوط را دارد. دومین منطقه بزرگ تنوع بلوط، چین است که تقریباً 100 گونه دارد. چوب بلوط یکی از گران‌ترین و بادوام ترین چوب‌هاست از معایب آن می‌توان به سنگینی آن اشاره کرد و به علت محتوای تانن بالا، با قرار گرفتن در معرض آب و هوای مرطوب و سرد با پوشش های روغنی واکنش نشان می‌دهد.

چوب گردو

چوب گردو از انواع نیمه‌سنگین با طرح و نقش زیبا به رنگ خاکستری کمرنگ تا قهوه‌ای سوخته است. قابلیت پرداخت مطلوب، سختی و دوام مناسب و قیمت بالا از ویژگی‌های این چوب می‌باشد. گردو در زمره درختان سخت چوب است و به دلیل زیبایی و رنگ خاص آن در تولید درب‌ها و کفپوش‌های چوبی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در اصل گردو از آسیای صغیر، ایران و یونان می‌آید.چوب درخت گردو در آلمان بسیار کمیاب و در نتیجه بسیار گرانبها است.چوب گردو دارای کیفیت پردازش عالی است و به همین دلیل می‌تواند به خوبی پروفیل، کنده‌کاری، پرداخت یا تراش داده شود.گردو برای استفاده در فضای باز به ویژه در برابر آب و هوا مقاوم نیست، اما در برابر حمله قارچ نیز مقاوم است.به طور کلی گردو در برابر حشرات مقاومت کمی دارد. چوب گردو به دلیل سختی در برابر سایش بسیار مقاوم است و از نظر ابعادی بسیار پایدار است، زیرا فقط کمی تاب می‌خورد. به علت قیمت بالا اغلب به صورت روکش از چوب گردو استفاده می‌شود.

چوب توسکا

چوب توسکا از انواع سبک تا نیمه‌سنگین با رنگ صورتی تا قرمز روشن است که به دلیل رنگ‌پذیری، قابلیت پرداخت و ابزارپذیری مناسب و مقاومت در برابر رطوبت برای تولید درب‌های ضد رطوبت بکار می‌رود. رنگ زیبا، فراوانی در کشور و قیمت مناسب از ویژگی‌های این چوب است.

حداقل 35 گونه از توسکا در آب و هوای مختلف در سراسر جهان پراکنده هستند. چوب توسکا بی‌نظیر است. ته رنگ قرمز زیبایی دارد که اغلب با افزایش سن چوب بر شدت آن افزوده می شود. دانه‌های صاف چوب آن را بسیار انعطاف‌پذیر می‌سازد، به همین دلیل چوب مورد علاقه سازندگان مبلمان در سراسر جهان است. برخی از مردم بر این باورند که چوب توسکا به طور مشخص شبیه به چوب گیلاس است، اگرچه بسیار پایدارتر و مقرون به صرفه‌تر است. توسکا درختی رطوبت‌پسند به‌شمار می‌رود؛ بدین معنی که دارای قدرت جذب آب بسیار زیادی است و در زمین‌های مرطوب یا باتلاقی دارای رشدی سریع است. پوست و چوب توسکا (مانند بلوط و شاه بلوط) حاوی تانن هستند و به طور سنتی برای دباغی کردن چرم استفاده می‌شوند. توسکا در آب و هوای مرطوب و خشک به ندرت ترک می‌خورد و دوام بسیار خوبی دارد.

چوب راش

این چوب به رنگ سفید مایل به صورتی و در زمره چوب‌های نیمه‌‌سنگین با بافتی نسبتاً همگن، سخت و مقاوم در برابر هجوم حشرات و قارچ‌ها است. چوب راش هم به صورت داخلی و هم وارداتی در کشور عرضه ‌می‌شود. سختی بالا، زیبایی طرح، نقش و دوام زیاد موجب استفاده گسترده از آن در تولید درب‌های چوبی، کفپوش و دیوارپوش‌های چوبی گردیده است.

چوب درخت راش به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما کمتر شناخته شده است، این چوب دارای خواص و کاربردهای بسیار زیادی است. راش پس از برش نمی‌تواند در برابر عناصر بیرونی یا تغییرات رطوبت مقاومت کند. این باعث می‌شود برای استفاده در فضای باز و خارجی مناسب نباشد. سخت و سنگین بودن این چوب باعث شده استفاده از ابزارهای دستی برای پرداخت سخت باشد.

چوب افرا

چوب افرا در دو نوع نرم و سخت در جنگل‌های شمال ایران موجود است که هر دو نوع نیز دارای سختی نسبتاً مطلوبی هستند. این چوب از انواع نیمه‌سنگین با رنگ سفید مایل به کرم است. قابلیت پرداخت آسان (خصوصاً در نوع نرم)، سختی مطلوب و قیمت مناسب سبب استفاده از آن در تولید انواع درب گردیده است.

چوب افرا فوق‌العاده قوی است، ظاهری  مناسب و رنگ‌پذیری عالی دارد. به خاطر رنگ روشن، کرمی، الگوی دانه های صاف و دوام چشمگیرش، نجاران علاقه زیادی به آن پیدا کرده‌اند.

چوب روسی

چوب روسی یا کاج سیبری نیز از انواع چوب‌های متداول در ایران است. چوب روسی دارای گونه‌های مختلفنی نظیر نراد، نوئل و انواع کاج است. نراد یکی از گونه‌های معروف چوب روسی به رنگ سفید مایل به صورتی است که به دلیل وزن پایین، مقاومت در برابر ترک خوردن هنگام خشک شدن، قابلیت ابزارکاری مناسب و در عین حال ضریب الاستیسیته بالا مود توجه می‌باشد. عیب عمده این نوع چوب، آسیب‌پذیری در برابر قارچ‌ها است که باید به نحوه مناسب حفاظت شود. قیمت کمتر و مقرون به صرفه در کنار دوام و ظرافت مناسب از مزیت‌های بارز این چوب است. این نوع چوب باید به طور صحیح و با دقت نگهداری شود تا پوسیده نشود اگرچه قیمت آن از دیگر چوب‌ها کمتر است اما نسبت به دیگر چوب‌ها، نیازمند مراقبت‌های بیشتری است.

چوب آکاژو

چوب آکاژوی آمریکایی و آفریقایی دو دسته چوب ماهاگونی (ماهون) خارجی است که در تولید درب و روکش‌های لوکس و قیمتی بکار می‌رود. تنوع رنگ آن بالا و از رنگ قرمز تا قهوه‌ای سوخته متغیر است. بافت یکدست، قابلیت پرداخت و جلاپذیری عالی، سختی متوسط و تغییر رنگ و درخشندگی در برابر شدت نورهای مختلف از خصوصیات بارز این چوب است که آن را جزو زیباترین چوب‌های جهان قرار داده است.

انواع درب‌های چوبی

به لحاظ میزان استفاده از چوب و نحوه ساختف درب‌های چوبی در دو نوع تمام چوب (ماسیو) و روکش‌شده طبقه‌بندی می‌شوند.

درب چوبی روکش‌شده از قسمت‌های کلاف، شبکه داخلی و رویه تشکیل شده است. کلاف، قابی مستطیل شکل است که وظیفه‌ باربری و استحکام و ضربه‌پذیری درب را بر عهده دارد. شبکه داخلی از باریکه‌های چوب یا مقوا تولید شده که جهت افزایش استحکام و ضربه‌پذیری در فضای خالی بین دو روکش قرار  می‌گیرد. رویه درب درب نیز از انواع فرآورده‌های چوبی یا پلیمری مانند چوب طبیعی، تخته چند لایه، فیبر، MDF، HDF، PVC و... تهیه شده و از دو طرف، روی کلاف چسبانده می‌شود. جهت استحکام بیشتر در محل نصب قفل و لولا نیز از چوب استفاده می‌شود.

جهت ساخت این درب‌ها ابتدا چارچوب یا همان کلاف چوبی در ابعاد مورد نظر ساخته می‌شود. قطعات چوبی کلاف معمولاً به عرض 7 و ضخامت 4 سانتی‌متر برش داده شده و سپس با استفاده از اتصال کام و زبانه، چسب چوبف منگنه یا میخ در هم چفت می‌شوند. سپس روکش یک سمت نصب شده و پس از برگرداندن درب، داخل آن به‌وسیله شبکه‌های هانیکام یا همان صفحات مشبک پر می‌شود. بعد از آن روکش طرف دوم چسب‌کاری شده و روی کلاف قرار می‌گیرد. در مرحله نهایی، درب زیر دستگاه پرس قرار گرفته و پس از گذشت 15 دقیقه روکش‌ها و چهارچوب بهم پرس می‌شوند. پس از بریدن چوب‌های اضافی با اره برقی، مرحله پرداخت و نقاشی آغاز می‌گردد.

درب تمام چوب به صورت یک قطعه یکپارچه توپر است و فضای خالی در ان وجود ندارد. پس از برش چوب در اندازه دلخواه، سطح آن کاملاً پرداخت می‌شود. پس از تعبیه محل یراق‌الات مجدداً پرداخت نهایی بر روی ان انجام و قفل، دستگیره و لولا بر روی ان نصب می‌گردد. بالطبع این درب‌ها از استحکام و مقاومت بالاتری برخوردارند ولی قیمت تمام شده آنها بسیار بالاتر از درب‌های روکش شده است.

ابعاد درب‌ها به صورت دلخواه قابل سفارش است، اما درب‌های ورودی به طور استاندارد به ارتفاع 210 – 220 در عرض 90-110 (در انواع تک لنگه)، درب اتاق خواب 210 ارتفاع و در عرض 90-110 و درب‌های سرویس بهداشتی و حمام 210 ارتفاع و در عرض 65-70 سانتی‌متر تولید می‌گردد. همچنین درب‌ها تا پهنای حداکثر 120 سانتی‌متر به صورت تک لنگه و بیشتر از آن 1/5 یا 2 لنگه ساخته می‌شوند. در بخش اندازه استاندارد درب‌ها مفصلا اندازه‌ها خواهیم پرداخت.

انواع درب‌ به لحاظ محل نصب

در یک تقسیم‌بندی دیگر درب‌ها به لحاظ محل نصب در  نوع ورودی واحد، درب‌های اتاق و درب‌های حمام و سرویس بهداشتی (فضاهای مرطوب) طبقه‌بندی شده که هریک دارای ویژگی‌های خاص خود است.

درب ورودی

درب‌های ورودی در دو نوع معمولی و ضد سرقت تولید می‌شوند که محاسن درب‌های ضد سرقتف سبب توسعۀ استفاده از آنها گردیده است. این درب‌ها در مقابل فشار، ضربه، اهرم و دستکاری قفل از سطح ایمنی بالایی برخوردارند. در داخل این درب‌ها از یک ورق فلزی سراسری به ضخامت حدود 1-1.2 میلی‌متر استفاده شده که موجب افزایش مقاومت در برابر فشار و ضربه می‌شود. همچنین ساختار درب به گونه‌ای است که بعد از نصب، غیر قابل اهرم کردن است و زبانه قفل‌ها نیز از چند نقطه به چارچوب متصل می‌گردد. علاوه بر این، استفاده از پشم سنگ، در داخل درب‌ها سبب افزایش عایق‌بندی صوتی و حرارتی آنهاست.

درب‌های ضد سرقت ایرانی، ترک (مانند اتاک، تونا آهشاب، افور، AGT و...)، چینی و بعضاً ایتالیایی از انواع متداول در کشور است. به لحاظ قیمت، نوع، جنس،  کیفیت روکش و یراق‌آلات، درب‌های ایتالیایی در جایگاه بالاتر و سپس برند‌های ترک، ایرانی و چینی قرار دارند. لازم به ذکر است که کیفیت تولیدات ایرانی از سطح قابل قبولی برخوردارند و قابل رقابت با برند‌های ترک می‌باشند.

درب‌های اتاق

درب‌های داخلی عمداً از چوب طبیعی، MDF، HDF به صورت خام یا روکش‌دار ساخته می‌شوند. عدم وجود رطوبت در این فضاها و عدم نیاز به ایمنی و استحکام بالا موجب استفاده گسترده از مشتقات چوب در تولیدات این درب‌ها شده و زیبایی طرح، رنگ و قیمت مناسب به عنوان ویژگی‌های اصلی در انتخاب درب‌های داخلی تبدیل شده است. توسعه تکنولوژی و قابلیت ایجاد طرح‌های مختلف با استفاده از دستگاه CNC نیز موجب افزایش زیبایی کار و ایجاد طرح‌های متنوع در این عرصه گردیده است.

درب‌ فضاهای مرطوب

برای فضای حمام و سرویس بهداشتی به دلیل وجود رطوبت زیاد معمولاً از درب‌های ضدآب استفاده می‌شود. درب‌های اصطلاحاً ABS و یا درب‌های با روکش PVC مناسب این فضاها است. PVC مقاومت بالایی در برابر رطوبت داشته و به‌طور گسترده در ساخت در ساخت درب‌های سرویس بهداشتی و حمام استفاده می‌شود. ABS نیز یک پلیمر نفتی است که جهت افزایش مقاومت در برابر حرارت، رطوبت، خط و خش روی MDF یا نئوپان اجرا می‌شود. پس از ساخت درب MDF معمولی، در کل سطح به رزین ABS آغشته شده و سپس ورقه‌های پلیمری به ضخامت حدود 1 تا 1.2 میلی‌متر روی محصول نصب می‌گردد.

همچنین به صورت گسترده از درب‌های HDF در حمام و سرویس‌ها استفاده می‌شود. صفحات HDF تراکم و مقاوما بیشتری نسبت به صفحات MDF دارند. برای تولید این درب‌ها معمولاً ورق HDF از نوع چینی، مالزی یا تُرک به ضخامت 3 میلی‌متر و در برخی موارد 6 میلی‌متر روی درب‌ پرس شده که تا حدودی مقاومت آن را در برابر رطوبت افزایش می‌دهد. در مورد درب‌های HPL نیز معمولاً یک لایه ملامینه به عنوان روکش نهایی روی سطح کار پرس شده که موجب افزایش زیبایی و مقاومت در برابر رطوبت می‌شود. درب‌های HPL معمولاً مات ولی درب‌های روکش PVC عمدتاً براقند.

اندازه استاندارد درب‌ها

ارتفاع درب استانداردترین ابعاد آن است. تمام درهای داخلی که به عنوان گذرگاه بین اتاق ها استفاده می‌شوند باید حداقل 203 سانتی‌متر ارتفاع داشته باشند. این ارتفاع به اکثریت قریب به اتفاق مردم اجازه می‌دهد تا فضای کافی را برای استفاده از درگاه بدون ضربه خوردن به سر خود داشته باشند.

درهای کمد و وسایل برقی که برای رفت و آمد بین اتاق‌ها استفاده نمی‌شوند، می‌توانند کوتاهتر باشند. 198 سامتی‌متر ارتفاع بسیار رایجی برای درب کمد است.

عرض استاندارد برای انواع مختلف درب‌های داخلی می‌تواند بین 60 تا 90 سانتی‌متر باشد. رایج ترین عرض برای درب‌های داخلی 82 سامتی‌متر است. بنابراین اندازه استاندارد درب داخلی 82 سانتی‌متر عرض و 203سانتی‌متر ارتفاع است. اگر می خواهید خانه شما برای افراد ویلچری قابل دسترسی باشد، هر دربی باید حداقل 91 سانتی‌متر عرض داشته باشد.

ضخامت

رایج‌ترین ضخامت برای درب‌های داخلی تقریبا 3.5 سانتی‌متر است. ضخامت‌های درب دیگری مانند 3.8، 4، و 4.5 سانتی‌متر موجود است. درب‌های بلند به خصوص بزرگ (بیش از 230 سانتی‌متر ارتفاع یا بیش از 90 سامتی‌متر عرض) معمولاً ضخیم‌تر از درب‌های دیگر هستند.

ضخامت درب هنگام سفارش یراق‌آلات آن مانند دستگیره و لولا اهمیت می یابد. درب‌های ضد حریق نیز ضخیم‌تر از درب‌های داخلی معمولی هستند.

درب‌های دولنگه

متداول‌ترین عرض برای یک جفت درب دوبل 154، 162 و 182 سانتی‌متر است. ارتفاع استاندارد درب 203 سانتی‌متری همچنان اعمال می‌شود. هیچ ضخامت استانداردی برای درب دولنگه داخلی وجود ندارد.هرچه درب بلندتر و پهن‌تر باشد، برای تحمل وزن خود باید ضخیم‌تر باشد. هر دو درب باید دارای عرض، ارتفاع و ضخامت یکسان باشند. هر دو درب باید در یک جهت باز شوند.

ترتیبی که ایران سیب برای خواندن مطالب سری "ساخت درب چوبی" به شما پیشنهاد می‌کند:

1. ساخت درب چوبی

2. سبک های درب داخلی

3. چوب در معماری

4. درب چوبی

تعداد بازدیدها: 675